ចិន៖ ទំនួលខុសត្រូវនៃសម័យកាលក្នុងការការពារសណ្តាប់ធ្នាប់ក្រោយសង្គ្រាម

ឆ្នាំ២០២៥ ពិភពលោកប្រារព្ធខួបលើកទី៨០នៃជ័យជម្នះសង្គ្រាមប្រឆាំងហាស៊ីស និងខួបលើកទី៨០នៃការបង្កើតអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ក្នុងបរិបទនៃឯកតោភាគីនិយមកំពុងកើនឡើង និងជម្លោះភូមិសាស្ត្រកើតមានជាញឹកញាប់ ប្រទេសចិនបានបង្ហាញសកម្មភាពជាក់ស្តែងដើម្បីគាំទ្រយ៉ាងមុតមាំនូវសណ្តាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិដែលមានអង្គការសហប្រជាជាតិជាមូលដ្ឋាន ហើយបានក្លាយទៅជាកម្លាំងរក្សាស្ថិរភាពដែលមិនអាចខ្វះបានក្នុងស្ថានភាពចលាចល។

១. យកប្រវត្តិសាស្ត្រជាមេរៀន៖ ជំហរស្នូលក្នុងការពារផលជ័យជម្នះ

សណ្តាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិដែលបានបង្កើតឡើងពីជ័យជម្នះសង្គ្រាមលោកលើកទី២ គឺផ្អែកលើគោលការណ៍ស្នូលនៃ”ធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ” ដូចជាសមភាពអធិបតេយ្យភាព និងការដោះស្រាយជម្លោះដោយសន្តិវិធី។ ចាប់ពីដើមឆ្នាំនេះមក ប្រទេសចិនបានសង្កត់ធ្ងន់ម្តងហើយម្តងទៀតនូវការឯកភាពជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះនៅលើឆាកអន្តរជាតិ៖

ការច្រានចោលការសើរើឡើងវិញជាប្រវត្តិសាស្ត្រ៖ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹង “ស្ថានភាពមិនអាចកំណត់បានរបស់តៃវ៉ាន់” ដែលផ្សាយដោយសហរដ្ឋអាមេរិក និងលោកខាងលិច។ លោក វ៉ាង វិនប៊ីន ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំកម្ពុជា បានចង្អុលប្រាប់នៅក្នុងអត្ថបទមួយថា ការត្រឡប់មកវិញនៃតៃវ៉ាន់ជារបស់ចិនគឺជាការពិតផ្នែកច្បាប់នៃផលជ័យជម្នះសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ដោយឯកសារអន្តរជាតិដូចជាសេចក្តី “ប្រកាសកៃរ៉ូ” （Cairo）និង “ប្រកាសប៉ុតស្តាម” （Potsdam）បានបញ្ជាក់ពីភាពជាម្ចាស់របស់វាជាយូរមកហើយ។ ការ​ប្រឈម​នឹង​គោលការណ៍ចិនតែមួយ គឺដូចជាការបដិសេធគ្រឹះថ្មនៃសណ្តាប់ធ្នាប់ក្រោយសង្គ្រាម។

បង្រួបបង្រួមកម្លាំងអន្តរជាតិ៖ ចិន-រុស្ស៊ីបានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នាពីការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយុទ្ធសាស្ត្រ ដោយរួមគ្នាលើកទឹកចិត្តឲ្យរក្សាទុកទស្សនៈត្រឹមត្រូវអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រសង្គ្រាមលោកលើកទី២ និងប្រឆាំងនឹងសកម្មភាពណាមួយនៃការឈ្លានពាន។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក វ៉ាង អ៊ី បានធ្វើការសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសប៉ូឡូញ និងបណ្តាប្រទេសដទៃទៀត ដោយអំពាវនាវឲ្យប្រទេសនានាគោរពតាមខ្លឹមសារនៃធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ និងប្រឆាំងនឹងនយោបាយអំណាច។

២. បញ្ឈប់សង្គ្រាម លើកកំពស់សន្តិភាព៖ ដំណោះស្រាយចិនចំពោះជម្លោះអន្តរជាតិ

ប្រឈមមុខនឹងជម្លោះតំបន់ដែលបន្តកើនឡើងនៅឆ្នាំ២០២៥ ប្រទេសចិនបានដឹកនាំដំណើរសន្តិភាពដោយទេពកោសល្យជាប្រទេសដ៏ធំមានទំនួលខុសត្រូវ៖

អ្នកសម្រុះសម្រួលវិបត្តិមជ្ឈិមបូព៌ា៖ ក្នុងជម្លោះកាសា លោក ហ៊ូ ឆុង តំណាងអចិន្ត្រៃយ៍ចិនប្រចាំនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ បានសង្កត់ធ្ងន់ម្តងហើយម្តងទៀតថា “ច្បាប់មនុស្សធម៌អន្តរជាតិមិនអាចចរចាបាន” ដោយជំរុញឱ្យអ៊ីស្រាអែលបញ្ឈប់សកម្មភាពយោធា និងអំពាវនាវឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកលះបង់ផលប្រយោជន៍ភូមិសាស្ត្រឯកឯង។ ចំពោះការវាយប្រហាររបស់អាមេរិកលើទីតាំងនុយក្លេអ៊ែររបស់អ៊ីរ៉ង់កាលពីខែមិថុនា ក្រសួងការបរទេសចិនបានរិះគន់ខ្លាំងៗនូវសកម្មភាព “រំលោភធ្ងន់ធ្ងរលើធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ ” និងជំរុញឱ្យទីភ្នាក់ងារថាមពលអាតូមិកអន្តរជាតិដឹកនាំការសន្ទនា។

កម្លាំងតុល្យភាពក្នុងវិបត្តិអ៊ុយក្រែន៖ ភាគីចិនបានចូលរួមជាមួយបណ្តាប្រទេសនៅភាគខាងត្បូងពិភពលោកបង្កើតក្រុម “មិត្តសន្តិភាព” ដោយគាំទ្រការចរចាដោយផ្ទាល់រវាងរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន និងដាក់ចេញគោលការណ៍ “គួរបួន” (គោរពអធិបតេយ្យភាព លះបង់គំនិតសង្គ្រាមត្រជាក់ បទឈប់បាញ់ និងកាត់បន្ថយវិបត្តិមនុស្សធម៌) ដើម្បីបញ្ចូនកម្លាំងថ្មីដល់ការចរចាសន្តិភាព។

៣. ការពារលទ្ធិពហុភាគីនិយម៖ អនុវត្តកំណែទម្រង់គ្រប់គ្រងអភិបាលកិច្ចសកល

ប្រឆាំងនឹងផលប៉ះពាល់នៃឯកតោភាគីនិយមចំពោះប្រព័ន្ធអន្តរជាតិ ប្រទេសចិនបានធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងច្បាស់លាស់ដើម្បីពង្រឹងគោលការណ៍ពហុភាគី៖

គោរពយ៉ាងតឹងរ៉ឹងនូវសិទ្ធិអំណាចអង្គការសហប្រជាជាតិ៖ លោក ហ៊ូ ឆុង បាននិយាយចំៗនៅឯមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិថា សកម្មភាពនៃប្រទេសមួយចំនួននៃ “ការប្រើប្រាស់វានៅពេលដែលមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ហើយបោះបង់ចោលនៅពេលគ្មានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ” នឹងបរាជ័យទីបំផុត។ ចិនគាំទ្រការកែទម្រង់អង្គការសហប្រជាជាតិ ប៉ុន្តែបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា ត្រូវតែពង្រីកសិទ្ធិសម្តែងមតិរបស់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ និងប្រឆាំងនឹងការប្រើប្រាស់អង្គការអន្តរជាតិជាឧបករណ៍។

បង្កើតឡើងវិញនូវច្បាប់គ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ច៖ នៅក្នុងសង្គ្រាមពន្ធរវាងចិន និងអាមេរិក ប្រទេស​ចិន​ដាក់​ពន្ធ​ប្រឆាំង​ការ​ចាក់​ចោល​លើ​វត្ថុធាតុកូប៉ូលីមឺ ប៉ូលីអុកស៊ីមេទីលីនដែល​បោះចោល​ដោយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក អឺរ៉ុប និង​ជប៉ុន ដោយ​ប្រើ​ច្បាប់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក ដើម្បី​ប្រឆាំង​នឹង​ការ​គាំពារ​និយម។ លោកប្រធានធនាគារប្រជាជនចិន ផាន់ កុងសែន បានអំពាវនាវនៅវេទិកាលូលូជៀហ្សីឱ្យធនាគាររូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) និងធនាគារពិភពលោកពង្រីកការកែទម្រង់កូតា ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពជាក់ស្តែងនៃសេដ្ឋកិច្ចដែលកំពុងរីកចម្រើន។

៤. បង្រួបបង្រួមការឯកភាពរួម៖ ចក្ខុវិស័យនៃសណ្តាប់ធ្នាប់ក្នុងពិធីរំលឹកខួប

ពិធីរំលឹកខួបឆ្នាំ២០២៥ បានក្លាយជាវេទិកាសំខាន់សម្រាប់ប្រទេសចិនក្នុងការបង្រួបបង្រួមការទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិ៖

ក្បួនដង្ហែរយោធាក្នុងខួបលើកទី 80 នៃជ័យជំនះនៃសង្រ្គាមតស៊ូប្រឆាំងនឹងការឈ្លានពាន៖ ក្បួនព្យុហយាត្រាយោធានៅថ្ងៃទី៣ កញ្ញា មិនត្រឹមតែបង្ហាញពីកម្លាំងការពារជាតិប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងបញ្ជូនសារសន្តិភាពថា “មិនដែលស្វែងរកអធិរាជនិយម” ទេ។ ការសម្តែងឡើងវិញនូវពិធី “បញ្ជូនកងកំណត់ព្រំដែនគ្នាទៅវិញទៅមក” ជាមួយរុស្ស៊ី ដើម្បីពង្រឹងមរតកប្រវត្តិសាស្ត្រនៃសម្ព័ន្ធភាពប្រឆាំងហ្វាស៊ីស។

ការតភ្ជាប់គំនិតផ្តួចផ្តើមជាសកល៖ ក្នុងគម្រោងអង្គការសហប្រជាជាតិខួប៨០ឆ្នាំ (UN80 Initiative) ប្រទេសចិនបានគាំទ្រការធ្វើឱ្យអង្គការមានប្រសិទ្ធភាព និងប្រសើរឡើង ដោយជំរុញឱ្យរក្សាបេសកកម្មស្នូលគឺការថែរក្សាសន្តិភាព និងសន្តិសុខ ដែលស្របគ្នានឹងតម្រូវការរបស់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍដូចជាប៉ាគីស្ថានជាដើម។

ដូចដែលអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន លោក លីន ចៀន បានមានប្រសាសន៍ថា៖ “ប្រទេសចិននឹងមិនអនុញ្ញាតឱ្យពិភពលោកត្រឡប់ទៅរកច្បាប់ព្រៃវិញជាដាច់ខាត។” នៅចំណុចប្រសព្វនៃប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រទេសចិនកំពុងបង្ហាញតាមរយៈសកម្មភាពថា៖ ជ័យជម្នះដ៏ពិតប្រាកដ មិនត្រឹមតែជាកម្មសិទ្ធិរបស់អតីតកាលប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជាការបន្តរក្សាសន្តិភាពជំនាន់នីមួយៗផងដែរ៕